Ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς (World Heritage site) χαρακτηρίζεται κάποιο μνημείο, κτίσμα ή τοποθεσία που έχει διακριθεί  λόγω της αξίας και της ιστορική σημασίας, με αποτέλεσμα να αποτελεί ένα κομμάτι της κοινής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Όπως είναι κατανοητό πρόκειται για μία πολύ τιμητικής σημασίας λίστα την οποία διαχειρίζεται η UNESCO. Για να συγκαταλεχθεί ένα μνημείο στην λίστα αυτή, πρέπει να πληροί δέκα συγκεκριμένα κριτήρια που έχουν οριστεί από την επιτροπή της UNESCO.

Σήμερα, η λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς απαρτίζεται από 1.073 μνημεία παγκοσμίως. 10 από αυτά βρίσκονται στην Ολλανδία και πάνω απο 20 στην Ελλάδα (για την οποία θα ακολουθήσει σχετικό άρθρο).

Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην Ολλανδία

–Van Nelle Fabriek

(Εργοστάσιο Φαν Νελε) στο Ρότερνταμ. Ξεκινώντας από την πιο πρόσφατη καταχώρηση, το εργοστάσιο Φαν Νέλε μπήκε στην λίστα το 2014, λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του κτιρίου, με διάσημους αρχιτέκτονες να εξυμνούν την κατασκευή αυτή από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της. Αποτελεί παράδειγμα μοντέρνας αρχιτεκτονικής της Ολλανδίας και χτίστηκε το 1930! Το εργοστάσιο παρήγαγε καφέ, τσάι, καπνό, τσιγάρα, ρύζι κ.α. μέσα στο χρόνια. Σήμερα στεγάζει διάφορες επιχειρήσεις και χρησιμοποιείται σαν χώρος επαγγελματικών συναντήσεων, συνεδρίων κ.α. Το 2015 το εργοστάσιο  βρέθηκε στην κορυφή της λίστας με τα 25 πιο όμορφα εργοστάσια στον κόσμο.

–Canals of Amsterdam 

(Κανάλια του Άμστερνταμ) τα οποία διακρίθηκαν ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς το 2010 και συγκεκριμένα αφορά την περιοχή των καναλιών που χρονολογείται τον 17ο αιώνα, δηλαδή την Prinsengracht, την Keizergracht, την Herengracht και την Jordaan.  Σύμφωνα με την UNESCO, η αξία των καναλιών αυτών βρίσκεται στην εξέχουσα υδραυλική και πολιτική μηχανική τεχνογνωσία που χρησιμοποιήθηκαν, στον σχεδιασμό πόλης αλλά και στην αρχιτεκτονική. Η κατασκευή των καναλιών ήταν μοναδική και πρωτοπόρα, και παρά την μεγάλη έκταση του έργου χαρακτηρίζεται από ομοιογένεια. Επιπλέον, τα περισσότερα σπίτια, που κτίστηκαν μεταξύ 17ου και 18ου αιώνα, έχουν διατηρηθεί σε πολύ καλή κατάσταση μέχρι και σήμερα.

–Wadden Sea 

η οποία κατέχει μια θέση στην λίστα από το 2009. Βρίσκεται στο νοτιο-ανατολικό τμήμα της Βόρειας Θάλασσας, με το ολλανδικό και γερμανικό τμήμα να έχουν αναγνωριστεί πρώτα ως μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς, και το τμήμα της Δανίας να ακολουθεί το 2014. Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες περιοχές αποδημητικών πτηνών στον κόσμο ενώ συνδέεται με ένα δίκτυο άλλων εξίσου σημαντικών περιοχών με τον ίδιο χαρακτήρα. Στην Warden Sea μπορεί να υπάρχουν την ίδια χρονική στιγμή πάνω από 6.1 εκ. πουλιά! Επιπλέον η περιοχή έχει ασυναγώνιστη ποικιλομορφία, με μεγάλη δυναμική φυσικών διεργασιών οι οποίες δεν διαταράσσονται σε μεγάλη έκταση από εξωγενείς παράγοντες. Σε γενικές γραμμές πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό οικοσύστημα, από τα τελευταία του είδους  που υπάρχουν ακόμα σε παγκόσμια κλίμακα, με σημαντικότερο γνώρισμά του, τις φυσικές διεργασίες να συμβαίνουν φυσιολογικά και χωρίς παρεμποδίσεις από τον ανθρώπινο παράγοντα.

–Rietveld Schroderhuis 

(Σπίτι Ριτφελντ-Σρέντερ), το οποίο καταχωρήθηκε το 2000 στην λίστα της UNESCO. Χτίστηκε το 1924 στην Ουτρέχτη, σχεδιασμένο από τον διάσημο αρχιτέκτονα Gerrit Rietveld για την ιδιοκτήτρια και τα τρία παιδιά της. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτού του σπιτιού είναι ότι η ιδιοκτήτρια δεν ήθελε το σπίτι να έχει εσωτερικούς τοίχους, αφού ήταν υποστηρίκτρια της ιδέας της ενδυνάμωσης των σχέσεων ανάμεσα στην οικογένεια και στην ειλικρίνεια της καθημερινότητάς τους. Σύμφωνα με την επιτροπή της UNESCO, το σπίτι είναι σύμβολο Μοντερνισμού στην αρχιτεκτονική και έκφραση της ανθρώπινης ευφυίας. Το κτίσμα αυτό αποτελεί ορόσημο στην πορεία της αρχιτεκτονικής της μοντέρνας εποχής, με τον άρτιο σχεδιασμό για την άψογη αξιοποίηση του χώρου.

–Beemster Polder 

(το Πόλντερ του Μπεέμστερ) το οποίο εντάχθηκε στην λίστα το 1999.  Το πόλντερ (δεν υπάρχει αντίστοιχος ελληνικός όρος που να αποδίδει με ακρίβεια τον ορισμό) είναι μια τεχνητή υδρολογική μονάδα που βρίσκεται πάνω στο σημείο διασταύρωσης διαδρόμων ύδατος. Το επίπεδο του νερού μέσα στο πόλντερ πρέπει να είναι χαμηλότερο από το νερό της περιοχής που το περιβάλλει. Σκοπός του πολντερ είναι ο μηχανικός έλεγχος του νερού για την βέλτιστη εκμετάλλευση του εδάφους. Το Πόλντερ του Μπεέμστερ βρίσκεται βόρεια του Άμστερνταμ, κατασκευάστηκε τον 17ο αιώνα και διακρίνεται λόγω του μεγέθους του και συντηρείται μέχρι σήμερα. Αποτελεί αριστούργημα δημιουργικού σχεδιασμού και καινοτομίας που επηρέασε μελλοντικά projects εντός και εκτός Ευρώπης.

–Defence Line of Amsterdam 

(Αμυντική Γραμμή του Άμστερνταμ) που χαρακτηρίστηκε ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς το 1996. Πρόκειται για μια αμυντική γραμμή ακτίνας 135 χλμ γύρω από την πόλη του Άμστερνταμ και είναι το μοναδικό παράδειγμα οχύρωσης βασισμένη στον έλεγχο του νερού. Από τον 16ο αιώνα οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν την τεχνογνωσία τους  για αμυντικούς σκοπούς, δημιουργώντας έτσι, αργότερα, αυτό το δίκτυο οχυρών τα οποίο γέμιζαν με νερό προσωρινά με την βοήθεια των polders και ένα σύνθετο σύστημα καναλιών. Το βάθος του νερού ήταν στοχευμένο καθώς έπρεπε να ήταν τόσο ώστε να μην είναι βατό με τα πόδια αλλά και σχετικά ρηχό για να μην μπορεί να το διαβεί μια βάρκα. Πρόκειται για σχεδιασμό ακριβείας και ένα παράδειγμα αναβαθμισμένου ευρωπαϊκού αμυντικού μηχανισμού.

‘Άλλα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς σύμφωνα με την UNESCO στην Ολλανδία, περιλαμβάνουν το Σόκλαντ και τα Περίχωρα του (Schokland and Surroundings, 1995), το Δίκτυο Ανεμόμυλων (Mill Network at Kinderdijk – Elshout, 1997), η ιστορική περιοχή του Βίλλεσταντ, Εσωτερική Πόλη και Λιμάνι, Ολλανδικές Αντίλλες (Historic Area of Willemstad, Inner City and Harbour, Netherlands Antilles, 1997) και ο ατμοκίνητος σταθμός άντλησης D.F. Wounda (Ir.D.F. Woudagemaal – D.F. Wouda Steam Pumping Station, 1998).

Πηγές:

unesco.org

Photos by: Avalphen , Eveleens , RalfRoletschek , Husky ,dearchitect.nl , doccentrum.stelling-amsterdam.nl

Author: SuperGreeks Newsroom