Σε ποια θέση βρίσκονται στον παγκόσμιο δείκτη ελευθερίας τύπου οι ευρωπαϊκές χώρες το 2022 ; VOL1: Ελλάδα
Η ελευθερία του τύπου είναι θεμελιώδες δικαίωμα – είναι αξίωμα που δεν πρέπει να χαθεί με τίποτα. Η Ελλάδα μας, δυστυχώς έκανε ακόμα μεγαλύτερη “βουτιά” στην ήδη κακή θέση που είχε στον σχετικό δείκτη. Η Ολλανδία που βρισκότανε στις πρώτες θέσεις έκανε επίσης άλμα προς τα κάτω, όπως και το Βέλγιο.
Πάμε να δούμε αναλυτικά για κάθε χώρα.
Aυτό το άρθρο θα γίνει σε 4 parts. Σήμερα ξεκινάμε με την Ελλάδα!
Το ετήσιο παγκόσμιο βαρόμετρο ελευθερίας του Τύπου για το 2022 από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, δείχνει ότι Ευρωπαϊκές χώρες έχουν και αυτές, πλέον, σοβαρό θέμα σε αυτό το τόσο σοβαρό ζήτημα.
Πρόκειται για την καθιερωμένη ετήσια έρευνα που αξιολογεί την ελευθερία που απολαμβάνουν οι δημοσιογράφοι σε 180 χώρες, και η οποία περιλαμβάνει βαθμολογία και συγκριτική κατάταξη σύμφωνα με μια σειρά κριτηρίων. Τα τελευταία χρόνια, καθώς η επιρροή πολλών κυβερνήσεων στσα ΜΜΕ επηρεάζει την ποιότητα της ενημέρωσης, η εν λόγω έρευνα αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Στην πρώτη δεκαπεντάδα
1 Norway 92.65
2 Denmark 90.27
3 Sweden 88.84
4 Estonia88.83
5 Finland 88.42
6 Ireland 88.30
7 Portugal 87.07
8 Costa Rica 85.92
9 Lithuania84.14
10 Liechtenstein 84.03
11 New Zealand 83.54
12 Jamaica 83.35
13 Seychelles 83.33
14 Switzerland 82.72
15 Iceland 82.69
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 108η θέση!
Η Γερμανία στην 16η θέση.
Το Βέλγιο στην 23η θέση.
Η Ολλανδία στην 28η θέση.
Ελλάδα
Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα υπέστη σοβαρές οπισθοδρομήσεις το 2021 και το 2022, με τους δημοσιογράφους να εμποδίζονται τακτικά να καλύψουν θέματα που αφορούσαν από τη μετανάστευση έως τον Covid-19.
Επιπλέον, η δολοφονία του ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ τον Απρίλιο του 2021 παραμένει ανεξιχνίαστη παρά την υπόσχεση της κυβέρνησης για γρήγορες έρευνες και συλλήψεις.
Η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στα μέσα ενημέρωσης ήταν σταθερά μία από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη.
Μερικές μεγάλες ιδιωτικές ομάδες όπως ο Skai συνυπάρχουν μαζί με εκατοντάδες διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, γεγονός που συμβάλλει σε μεγάλο κατακερματισμό του τοπίου των μέσων ενημέρωσης. Η συντριπτική πλειονότητα των μέσων ενημέρωσης ανήκει σε λίγα άτομα που δραστηριοποιούνται επίσης σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς.
Επιπλέον, ορισμένοι από αυτούς έχουν στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ.
Πολιτικό πλαίσιο
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είναι υπεύθυνος για την επίβλεψη των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, τα οποία έχουν υπονομεύσει τη συντακτική τους ανεξαρτησία.
Η ρυθμιστική αρχή εκπομπής NCRTV έχει κατηγορηθεί για αργή και αναποτελεσματική λήψη αποφάσεων, αλλά η σημερινή και οι πρώην κυβερνήσεις δεν κατάφεραν να αναθεωρήσουν σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας της.
Νομικό πλαίσιο
Οι πρόσφατες τροποποιήσεις στον ποινικό κώδικα –που εγκρίθηκαν με το πρόσχημα της καταπολέμησης της πανδημίας Covid-19– επιτρέπουν έναν δυσανάλογο περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου για ασταθείς νομικούς λόγους.
Το αδίκημα της διάδοσης ψευδών πληροφοριών τιμωρείται με φυλάκιση πέντε ετών αντίκειται στις διεθνείς δεσμεύσεις της Ελλάδας και τα ευρωπαϊκά νομικά πρότυπα, αποτελεί σοβαρή απειλή για το δικαίωμα των δημοσιογράφων να δημοσιεύουν πληροφορίες για το δημόσιο συμφέρον και αυξάνει τον κίνδυνο αυτολογοκρισίας.
Οικονομικό πλαίσιο
Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά αναγνωσιμότητας και τους μειωμένους διαφημιστικούς προϋπολογισμούς έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση τη μακροπρόθεσμη επιβίωση πολλών μέσων ενημέρωσης. Αυτό τους έκανε να εξαρτώνται περισσότερο από τη δημόσια χρηματοδότηση. Ωστόσο, η διαδικασία κατανομής αυτών των κονδυλίων στερείται διαφάνειας και φαινομενικά ευνόησε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ. Κοινοβουλευτική εξεταστική επιτροπή διερεύνησε τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία δόθηκαν εκατομμύρια ευρώ σε οργανισμούς μέσων ενημέρωσης για μια σειρά κρατικών διαφημιστικών εκστρατειών, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνητικής εκστρατείας ευαισθητοποίησης για τον Covid.
Κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο
Ακροαριστεροί και ακροδεξιοί ακτιβιστές επιτίθενται τακτικά στις εγκαταστάσεις των μέσων ενημέρωσης που θεωρούν ιδεολογικούς εχθρούς. Επιπλέον, οι γυναίκες δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν συχνά σεξισμό στο χώρο εργασίας.
Ασφάλεια
Η αστυνομία καταφεύγει τακτικά σε βία και αυθαίρετες απαγορεύσεις για να εμποδίσει τη δημοσιογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων και της προσφυγικής κρίσης στα νησιά.
Μια Ολλανδή δημοσιογράφος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα για τη δική της ασφάλεια, αφού δέχθηκε επίθεση στο δρόμο μετά από μια εκστρατεία συκοφαντικής δυσφήμισης από τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης για την έντονη ανταλλαγή απόψεών της με τον πρωθυπουργό σχετικά με τα pushbacks των μεταναστών. Επιπλέον, παρά τις δεσμεύσεις τους για ταχεία έρευνα, οι αρχές έχουν αποτύχει μέχρι στιγμής να ξετυλίξουν το κουβάρι της δολοφονίας του ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ, ο οποίος δολοφονήθηκε έξω από το σπίτι του στην Αθήνα, υπό το φως της ημέρας.
***Το αμέσως επόμενο διάστημα θα αναρτήσουμε άρθρο για Ολλανδία, Βέλγιο και Γερμανία!
