Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, έχουμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενήσουμε τις εμπειρίες και τις απόψεις του Ευάγγελου που ζει στην Ολλανδία για την κοινότητα των ΛΟΑΤΚΙ+, τον ίδιο, την Ελλάδα, την Ολλανδία και τις διαφορές των δύο χωρών.

Έχουμε 1.000 λόγους λοιπόν να γνωρίζουμε και να σεβόμαστε τα LGBTQΙ+ δικαιώματα – που είναι στην ουσία ανθρώπινα δικαιώματα…. Πάμε να απολαύσουμε τη συνέντευξη των SuperGreeks με τον Ευάγγελο:

– Θέλεις να μας πεις μερικά πράγματα για εσένα;

Είμαι ο Βαγγέλης (αλλά οι φίλοι και οι φίλες μου που δεν κατάγονται από Ελλάδα, με φωνάζουν Evangelos και πλέον μού αρέσει περισσότερο) και είμαι διατροφολόγος. Κατάγομαι από το Ηράκλειο της Κρήτης και ζω στην Ολλανδία εδώ και 2,5 χρόνια. Ήρθα εδώ για το Master μου στην Επιδημιολογία της Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Wageningen, την πόλη που ζω έως και σήμερα. Πλέον, έχω αποφοιτήσει και εργάζομαι ως επιτηρητής σε εξετάσεις αγγλικής γλώσσας στο British Council, μέχρι να βρω μια δουλειά πιο κοντά στο αντικείμενό μου.

– Πότε και με ποιον τρόπο αντιλήφθηκες την προτίμησή σου για το ίδιο φύλο;

Οι όροι που χρησιμοποιούνται πλέον συχνότερα και κατά τη γνώμη μου πιο εύστοχα είναι “σεξουαλικός προσανατολισμός” ή “σεξουαλικότητα”. Αυτό θεωρώ, ότι συμβαίνει γιατί ουσιαστικά δεν υπήρχε κάποια στιγμή στη ζωή μας που πήραμε αυτή την απόφαση ή κληθήκαμε να επιλέξουμε, αλλά απλώς το αντιληφθήκαμε. Σε όσα άτομα γνωρίζουν ήδη αρκετά για τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου, αυτοπροσδιορίζομαι ως “cis homoflexible” άντρας και για όσους είναι στα πρώτα βήματα κατανόησης του φάσματος της σεξουαλικότητας, λέω απλώς “gay”.

Ο όρος homoflexible, όπως μπορείτε να υποθέσετε από την ετυμολογία της λέξης, εμπεριέχει και το flexibility, δηλαδή ότι μπορεί να υπάρχει έλξη και προς το αντίθετο φύλο αλλά η έλξη προς το ίδιο φύλο υπερισχύει. Άρχισα να συνειδητοποιώ τη σεξουαλικότητά μου σταδιακά στην περίοδο της προεφηβίας, αλλά ήμουν αρκετά μπερδεμένος. Εξάλλου, στα τέλη της δεκαετίας του ’90 έως και τα μέσα της δεκαετίας του ’00, η πρόσβαση στο ίντερνετ ήταν πιο περιορισμένη και οι συζητήσεις περί σεξουαλικότητας σε παρέες ή την τηλεόραση ήταν από διστακτικές έως ακραία ρατσιστικές.

Προς το τέλος των φοιτητικών μου χρόνων στην Κρήτη, θεωρώ ότι αποδεχόμουν και απολάμβανα τη σεξουαλικότητά μου όλο και περισσότερο. Συνέβαλε θετικά η Erasmus πρακτική μου στο Άμστερνταμ και η ψυχοθεραπεία. Από τότε, έχω αφιερώσει αρκετές ώρες μελέτης για τη σεξουαλικότητα, την ταυτότητα και έκφραση φύλου καθώς και για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι συζητήσεις με φίλους και φίλες από όλο το φάσμα της LGBTQΙ+ κοινότητας και η συμμετοχή μου σε pride ή σε συζητήσεις που διοργανώνονταν από LGBTQΙ+ συλλογικότητες σε Αθήνα (π.χ. Colour Youth) και Ηράκλειο Κρήτης (π.χ. Conqueer).

Δεν είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω σε πολλές συζητήσεις δια ζώσης καθώς γίνονταν στην Αθήνα κι εγώ ζούσα Ηράκλειο. Όμως υπήρχαν και υπάρχουν αρκετά γκρουπάκια στο Facebook όπου LGBTQΙ+ άτομα αλλά και straight σύμμαχοί τους μοιράζονται εμπειρίες τους, άρθρα, πολιτικές απόψεις ή ό,τι θεωρούν ενδιαφέρον περί της LGBTQ+ κοινότητας. 

Σχετικά άρθρα:

Η ιστορία της LGBT κοινότητας στην Ολλανδία

Ολλανδία: Η πρώτη χώρα παγκοσμίως που νομιμοποίησε το γάμο ανάμεσα σε gay ζευγάρια!

– Ένιωσες ότι σε κατακρίνουν γι’ αυτό που είσαι στην Ελλάδα;

Το ευθύ bullying που έχω υποστεί για τη σεξουαλικότητά μου ήταν ήπιο, διαχειρίσιμο και αφορούσε κυρίως βλέμματα, ψιθύρους ή γελάκια και όχι επίμονη λεκτική βία ή σωματική βία, όπως έχουν υποστεί άλλα άτομα της κοινότητας και κυρίως τα trans άτομα. Παρόλα αυτά, η ομοφοβία ήταν διάχυτη στην τηλεόραση, τα Social Media, την πολιτική, το σχολείο, σε παρέες ή σε οικογενειακές συγκεντρώσεις.

Η ομοφοβία, η τρανσφοβία και ο σεξισμός είναι ακόμα διάχυτα στην Ελλάδα με τη διαφορά ότι πριν 15 χρόνια ήταν πιο ωμά, ενώ πλέον οι ρατσιστές καμουφλάρουν τον ρατσισμό τους με φράσεις, όπως “Είναι οκ, αρκεί να μην προκαλούν”, “Άνθρωποι είναι κι αυτοί, αλλά δε μ’ ενδιαφέρει τι κάνουν στο κρεβάτι τους”,  “Έχω πολλούς φίλους gay αλλά…” ή “Κι εγώ υποστηρίζω τους gay, αλλά γιατί να το διαφημίζουν τόσο;”

– Πώς κυλά η ζωή για τους ομοφυλόφιλους στην Ολλανδία; Νιώθεις ότι υπάρχει υποστήριξη;

Νομίζω, ότι η ζωή για τους ομοφυλόφιλους στην Ολλανδία είναι περίπου όσο όμορφη ή δύσκολη μπορεί να είναι η ζωή κάθε ατόμου που ζει εδώ. Αντιμετωπίζουμε παρόμοιες δυσκολίες σε επίπεδο διαπροσωπικών σχέσεων και ίδιο άγχος για την επαγγελματική μας ανέλιξη. Υπάρχουν αρκετές επιλογές “πολύχρωμης” διασκέδασης και ψυχαγωγίας, από μπαρ, καφέ, sex club μέχρι φεστιβάλ, πάρτι και θεματικές εκθέσεις σε μουσεία, οπότε το κάθε άτομο επιλέγει αυτό που ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία και τη φάση της ζωή του.

Σε επαγγελματικό επίπεδο, νομίζω ότι οι φορείς και οι εταιρίες δίνουν περισσότερο έμφαση στην εξάλειψη των διακρίσεων. Για παράδειγμα, στο British Council όπου εργάζομαι, η εκπαίδευση των νέων συναδέλφων δίνει έμφαση στην απαγόρευση διακρίσεων σε ό,τι αφορά καταγωγή, θρησκεία, σεξουαλικότητα, ταυτότητα φύλου ή χαρακτηριστικά εμφάνισης. Για παράδειγμα, είχαμε έναν υποψήφιο trans μαθητή σε εξετάσεις αγγλικών, όπου παρόλο που δεν είχε πραγματοποιηθεί ακόμα η αλλαγή ονόματος στην ταυτότητά του, περάσαμε στο πτυχίο το αντρικό του όνομα, όπως επιθυμούσε. Ένα αντίστοιχο θέμα στην Ελλάδα θα αντιμετωπιζόταν μάλλον με αιφνιδιασμό, δυσκαμψία και γραφειοκρατία, κάτι που θα προκαλούσε δυσφορία στον υποψήφιο.

Στον χώρο της υγείας, οι gay και bi άντρες δικαιούνται δωρεάν εξετάσεις σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων κάθε εξάμηνο ή συχνότερα αν υπάρχει κάποιο σχετικό σύμπτωμα.

Γνωστά μου πρόσωπα που έχουν μεγαλώσει στην Biblebelt της Ολλανδίας μού έχουν πει, ότι η ομο- και η τρανσφοβία στα σχολεία και την κοινωνία είναι έντονη, καθώς αποδέχονται περισσότερο ένα παραδοσιακό μοτίβο οικογένειας, αυτό με ετεροφυλόφιλους γονείς.

– Ποια η εξέλιξη της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα της κοινότητας των LGBTQΙ+;

Υπάρχει εξέλιξη σε κοινωνικό, πολιτικό και νομικό επίπεδο αλλά ακόμα δεν είναι σε επιθυμητά επίπεδα. Τα νομοσχέδια του συμφώνου συμβίωσης, της αναγνώρισης ταυτότητας φύλου και της αναδοχής ήταν κάποια σημαντικά βήματα. Επίσης, παρατηρώ ότι ο δημόσιος λόγος των ανθρώπων είναι πιο προσεκτικός και πολιτικώς ορθός, με κάποιες εξαιρέσεις από τον ακροδεξιό χώρο, την εκκλησία και κάποια ρυπαρογραφήματα.

Μια ακόμα πολύ βασική αλλαγή είναι, ότι τα LGBTQΙ+ παιδιά βιώνουν πιο ανώδυνα την αποδοχή της σεξουαλικότητάς τους στην Αθήνα και σε μεγάλα αστικά κέντρα. Δυστυχώς, νομίζω ότι αυτό δεν ισχύει τόσο σε μικρότερες πόλεις και χωριά, ενώ τα trans άτομα αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες.  

–Στην Ελλάδα, θεωρείς ότι ακόμα δείχνουν τους ομοφυλόφιλους με το δάχτυλο;

Ναι. Δε δείχνουν πλέον τόσο με το δάχτυλο τους ομοφυλόφιλους που ακολουθούν μια νόρμα ζωής που συμβαδίζει με τα επικρατή στερεότυπα ή αυτούς που έχουν οικονομική ή/και πολιτική δύναμη. Αλλά θα δείξουν με το δάχτυλο τους gay ή τα queer άτομα που ο τρόπος που εκφράζονται, ντύνονται και συμπεριφέρονται τούς ξαφνιάζει.

Όπως προανέφερα, αυτό διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Γι’ αυτό και υπάρχουν περιοχές, ακόμα και συνοικίες της Αθήνας, όπου τα LGBTQΙ+ άτομα δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν με ασφάλεια.

– Μερικοί άνθρωποι ντρέπονται ή φοβούνται να παραδεχτούν την προτίμησή τους στο ίδιο φύλο, μερικές φορές ακόμα και στον ίδιο τους τον εαυτό. Τι συμβουλή θα τους έδινες; 

Η αποδοχή της σεξουαλικότητας δε χρειάζεται πίεση, ενώ το κατάλληλο timing διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Βοηθάει πολύ η ενημέρωση, τα ταξίδια σε χώρες όπου τα LGBTQΙ+ δικαιώματα είναι πιο διασφαλισμένα και η επικοινωνία με πιο απελευθερωμένα LGBTQΙ+ άτομα. Αν η επικοινωνία αυτή είναι δύσκολη να γίνει σε μια καφετέρια, μπορεί να γίνει αρχικά μέσω της συμμετοχής σε θεματικά group των Social Media. Και last but not least, η ψυχοθεραπεία βοηθάει πολύ.

Μια ακόμα συμβουλή που θα έδινα στα άτομα που δεν έχουν αποδεχτεί τη σεξουαλικότητά τους είναι να μην προβαίνουν σε ρατσιστικές δηλώσεις σκόπιμα για να πείσουν τον περίγυρό τους ότι είναι straight. Εξάλλου, όλο και περισσότερα straight άτομα είναι σύμμαχοι των LGBTQΙ+ δικαιωμάτων, οπότε τέτοιες συμπεριφορές εσωτερικευμένης ομο-, τρανσφοβίας δε βοηθούν καθόλου. 

– Θεωρείς ότι οι αρνητικές αντιδράσεις απέναντι σε κάθε τι διαφορετικό συνδέονται με έναν φόβο για κάτι άγνωστο; Αν, δηλαδή, ήμασταν εξοικειωμένοι με την ανεξιθρησκεία, την πολυπολιτισμικότητα και ομοφυλοφιλία από το σχολείο, τότε θα ήταν αλλιώς ο κόσμος;

Θεωρώ, πως ναι. Γι’ αυτό συχνά τονίζω πόσο βοηθούν τα ταξίδια και η ανακάλυψη νέων πολιτισμών. Στη δίκη μου περίπτωση, τα ταξίδια με βοήθησαν περισσότερο από τα βιβλία ή τα ντοκιμαντέρ σε πρώτη φάση, γιατί σε ένα ταξίδι δημιουργούσα εγώ τη δική μου εμπειρία, ενώ μέσω ενός βιβλίου, μιας ταινίας ή μιας σειράς – που είναι κι αυτά πολύ όμορφα και απαραίτητα, ήμουν παρατηρητής.

– Πώς θα μπορούσαμε να καταπολεμήσουμε κάθε είδους διακρίσεις, έτσι ώστε να ζούμε σε μία αρμονική κοινωνία χωρίς παράλογους διαξιφισμούς;  

Πρωτίστως μέσω της παιδείας. Είναι αναγκαία τα μαθήματα σεξουαλικής αγωγής και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σχολεία. Όλοι οι φορείς και οι εταιρίες είναι σημαντικό να παρέχουν ασφαλή χώρο εργασίας και ίσα δικαιώματα σε όλους τους εργαζομένους αλλά και να τους εκπαιδεύουν, ούτως ώστε να σέβονται τη διαφορετικότητα. Σημαντικό επίσης, είναι οι επαγγελματίες υγείας (γιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγοι, διατροφολόγοι) να είναι γνώστες, έτσι ώστε να μη φέρνουν τους ασθενείς τους σε δύσκολη θέση.

Και επειδή όλα απαιτούν χρόνο για να ευδοκιμήσουν στην πράξη, είναι απαραίτητες οι καταγγελίες των περιστατικών ρατσιστικής βίας, λεκτικής και σωματικής, και η επίπληξη/τιμωρία όσων δρουν ρατσιστικά εις βάρος των συμπολιτών τους. Όσον αφορά την εκκλησία, μέχρι τώρα η στάση της στη διαφορετικότητα είναι από απογοητευτική έως επικίνδυνη. Δυστυχώς, βλέπω τους εκπροσώπους της εκκλησίας να μην εφαρμόζουν στην πράξη το “αγαπάτε αλλήλους”.

Συνεπώς, ο διαχωρισμός εκκλησίας – κράτους πρέπει να γίνει… προχθές, έτσι ώστε να πάψει η εκκλησία να έχει τόσο ενεργό ρόλο στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα. Η πίστη είναι κυρίως μια εσωτερική διεργασία, άρα ο διαχωρισμός εκκλησίας-κράτους δε θα εμπόδιζε κανέναν και καμία να προσεύχεται και να αντιλαμβάνεται τα θεία όπως επιθυμεί. 

-Πού αποδίδεις τις διαφορές, ως προς την αντιμετώπιση των ομοφυλοφίλων, ανάμεσα σε Ολλανδία και Ελλάδα;

Θα το απέδιδα στη σεξουαλική παιδεία που υπάρχει στα σχολεία και στο ότι η Ολλανδία ήταν πρωτοπόρος στη νομική διασφάλιση LGBTQΙ+ δικαιωμάτων. Επιπλέον, η πρωτεύουσα της χώρας έχει καταφέρει να γίνει τουριστικός προορισμός της LGBTQΙ+ κοινότητας εδώ και δεκαετίες. Λόγω όλων όσων προαναφέρθηκαν, οι περισσότεροι πολίτες της Ολλανδίας, ακόμα και οι πιο συντηρητικοί, έχουν εξοικειωθεί με ζευγάρια gay και λεσβιών να είναι στο δρόμο χέρι-χέρι, να φιλιούνται, να παντρεύονται, να τεκνοθετούν και γενικότερα να ζουν ελεύθερα.

– Ένα μήνυμα για τους SuperGreeks του εξωτερικού;

Θα συμβούλευα όλους και όλες τους SuperGreeks του εξωτερικού να προσπαθήσουν να κάνουν φιλίες και παρέες από όλο τον κόσμο. Κατανοώ, ότι η επικοινωνία με Έλληνες είναι ένα comfort zone, αλλά η παρέα με ανθρώπους που έχουν διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο μας μαθαίνει πολύ περισσότερα και καλλιεργεί τον σεβασμό στη διαφορετικότητα.

Τέλος, η εκπαίδευση περί LGBTQΙ+ δικαιωμάτων δεν είναι σημαντική μόνο για εκπαιδευτικούς, επαγγελματίες υγείας και ανθρώπους που ασχολούνται με τα κοινά αλλά για όλους και όλες μας. Έχουμε 1.000 λόγους να γνωρίζουμε και να σεβόμαστε τα LGBTQΙ+ δικαιώματα – που είναι στην ουσία ανθρώπινα δικαιώματα – και όσοι θέλουν να γίνουν καλοί γονείς, έχουν 10.000 λόγους. 

Ευχαριστούμε από καρδίας τον Ευάγγελο για αυτή την ειλικρινή συζήτηση!

Επιμέλεια συνέντευξης: Αντώνης Ηλιάδης-Εύα Καρολίδου

Στήριξε τους SuperGreeks

Όλοι μαζί είμαστε οι SuperGreeks. Κάνε Like στο post μας στο FB και LIKE στη σελίδα μας για να στηρίξεις την προσπάθεια μας, αλλά και να ενημερώνεσαι καθημερινά στην ελληνική γλώσσα για ότι συμβαίνει στην Ολλανδία, τη Γερμανία, το Βέλγιο και την Ελλάδα.

Έχεις επιχείρηση στην Ολλανδία, το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ελλάδα ή την υπόλοιπη Ευρώπη; #BeSuperGreek

Βρείτε μας στα Social Media:

Στο Facebook: SuperGreeks

Στο Instagram: supergreeks_

Author: Whatsoeva